Dzisiejszy wpis poświęcony jest rozwojowi kompetencji mówienia. Albo raczej: jak tego rozwoju nie zatrzymać.
Niestety my nauczyciele mamy niekiedy nieodpartą chęć poprawiania... Sama siebie łapię na tym, że jak nawet mąż coś robi i widzę, że mógłby lepiej/inaczej albo nie daj Boże! robi inaczej niż ja, to pada często tekst "Daj to! Lepiej już sama zrobię!" O zgrozo!!! Raz, że mam więcej roboty, dwa - marudzę, że nikt mi nie pomaga, a trzy - następnym razem mąż się wykręci, bo "po co ma robić, jak i tak robi źle". Ale walczę z tym... Odwracam wzrok jak kroi cebulę w za grube piórka albo rozcina dynię za krótkim nożykiem. Zrobi? Zrobi! I o to chodzi!!!
I tak jest z uczniami. Nie wiem czy to poprawianie to przerzucamy z uczniów na domowników czy odwrotnie, ale jedno jest pewne: to, jak motywować, jak wspierać, świetnie wiemy. Ale jeśli mamy do czynienia z tak delikatną sprawą jak przełamanie bariery językowej u uczniów, trzeba być naprawdę delikatnym.
Niektórzy przebojowi uczniowie nie boją się mówić - i chwała im za to! Przecież po to uczymy się języka :-) Ale są i tacy, którzy mają duży zasób słownictwa, znają szereg reguł gramatycznych, super rozumieją, ale powiedzieć coś od siebie to dla nich udręka... Jak taką osobę wesprzeć? I, przede wszystkim, gdy się odważy, jak nie podciąć skrzydeł???
- Nie poprawiaj!!! Nie poprawiaj każdej końcówki przymiotnika czy źle odmienionego rodzajnika. Zaburzysz tym pewność siebie mówiącego, który skupi się na tych szczegółach zamiast na tym, co chciał powiedzieć. Chyba lepiej, że uczeń potrafi się dogadać, niż że zna odmianę przymiotnika? Ewentualne uwagi zostaw na koniec (najlepiej po pochwale za wypowiedź).
- Nie przerywaj!!! Nikt tego nie lubi :-) daj się wypowiedzieć uczniowi do końca. Chyba że widzisz, że już nie wie co powiedzieć lub jego wypowiedź musi być skwitowana Twoją odpowiedzią. Zadaj pytanie, zareaguj na jego wypowiedź, skłoń go jeszcze raz do podjęcia odpowiedzi po niemiecku. Kuj żelazo póki gorące! Ale jeśli uczeń opowiada, że jechał autobusem przez centrum miasta i widział wypadek i zaczyna ten wypadek opisywać to błagam, nie wyskakuj z pytaniem o numer linii autobusu...
- Chwal! To mobilizuje. Serio. Pochwal ucznia, że fajnie się wypowiedział, że użył pasujących zwrotów, że ogólnie go zrozumiałeś, tylko żeby następnym razem pamiętał o odmianie/szyku/końcówce (możesz tu poprawić jego błędy).
- Podsuwaj ciekawe tematy do rozmowy. Niekiedy jest tak, że uczeń nie wie JAK to powiedzieć, bo nie wie CO powiedzieć... Niekiedy "głupie" pytanie o hobby może kogoś zablokować, bo może nie mieć hobby... Wtedy spytaj, co robi w czasie wolnym. Niby to samo, a jednak ;-)
- Pokaż przykładowe zdania/wypowiedzi i na ich podstawie twórzcie swoje. Można podać początek zdania a zakończenia do wyboru - tak, żeby uczeń chociaż wybrał z listy. Z czasem będzie w stanie dokonczyć zdanie bez podpowiedzi. A kolejnym razem ułoży swoją odpowiedź bez czekania na proponowany początek.
- Zadawaj często krótkie standardowe pytania tak, żeby każdy mógł się odezwać. Uczeń nie musi na każdej lekcji tworzyć obszernej wypowiedzi "co sądzi o?". Jasne, to jest potrzebne, poszerza umiejętność wypowiadania się, ale... Nie na każdej lekcji mamy na to czas, żeby każdy miał swoje 5 minut. Dlatego wtrącaj pytania typu "Jak leci?", "Która godzina?", "O której wstałeś?", "Masz zadanie?", "Jakie macie dzisiaj lekcje? itp. Pytania krótkie, odpowiedź również, ale można pytanie skierować do konkretnego ucznia i pobudzamy tym jego aktywność, ćwiczymy podstawowe zwroty, które niekiedy gdzieś mogą umknąć, ćwiczymy reagowanie językowe. Dla mnie must-have każdej lekcji :-)
- Oglądajcie filmy/czytajcie artykuły/słuchajcie piosenek/oglądajcie obrazki, memy, komiksy i opowiadajcie o tym :-) A jak uczeń opowiada, to stara śpiewka: nie poprawiaj i nie przerywaj. Na poprawianie przyjdzie czas :-)
Myślę, że niczym Was nie zaskoczyłam. Każdy z uczących o tym wie. Ale warto jest czasem o tym przypomnieć, bo niekiedy chcemy być hiperpoprawni i to leci jak z automatu...
Także słówko na dziś:
Wypowiedź ustna - mündlicher Ausdruck
Miłego!
